Yenidoğanın kakası
Yenidoğanın, doğum sonrası ilk 24saat içinde, ilk kakasını yapması beklenir. Bebek doğar doğmaz mutlaka makatın açık olup olmadığı kontrol edilmiş olmalıdır. Bebeğin kakasını ilk 24 saatte yapmadığı durumlarda, doğumsal bir sorun olup olmadığını anlamak için mutlaka çocuk cerrahisi ile konsülte edilmelidir.
-mekonyum (yenidoğanın ilk kakası) : Bebeğin, anne karnında kaldığı dönem boyunca barsak artıklarından oluşan mekonyum, bebeğin ilk beslenmesiyle özellikle de kolostrum(ilk süt) etkisiyle harekete geçen barsaklardan dışarı atılır. İlk kaka katran gibi siyah ile koyu yeşil renk aralığında koyu kıvamlı, macun gibi ve yapışkandır ve bebek poposundan temizlemesi zordur.
-geçiş kakası: 3-7.günler arasında kaka daha sıvı olmaya başlar, renk kahverengi sarıya dönmeye başlar. Bebeğin ne ile beslendiğine göre matür (olgun, normal) kakaya dönüşür.
-normal kaka : Normal bebek kakası, bebeğin ne ile beslendiğine göre farklı özellikler gösterir. Anne sütü ile beslenen bebeklerin, her beslenme sonrası kaka yapmaları normaldir. Anne sütü ile beslenen bebeklerin kakası, ekşi kokulu, yumuşak ve sarıdır. Bazen anne sütü almalarına rağmen, bebekler daha az sıklıkla kaka yapabilirler. Mama ile beslenen bebeklerin kakası daha pis kokulu, daha koyu renkte ve daha seyrektir. Hem mama hem anne sütü alan bebeklerin kakası karışık özellik taşır.
Bebeklerin genellikle her gün, hatta günde birkaç kez kaka yapmaları beklenir; ama bebek kaka yapmadığı halde sıkıntısı yok ve rahatsa, kusma, karın ağrısı, aşırı ağlama, ateş yoksa 2-3 gün beklenebilir. Kakasını yapamayan ama sıkıntısı olan, huzursuz, devamlı ağlayan ve ağlamaktan güzel ememeyen bebekleri rahatlatmak gerekir. Karına masaj yapmak, makat çıkış yerine zeytinyağ sürmek, ılık suda kısa süreli oturtmak, gerekiyorsa fitil uygulamak uygun olabilir ama cerrahi patolojileri atlamamak açısından bu konuda doktorunuza danışmak en uygun çözümdür.
Kaka yeşilse, barsak pasajının hızlanmış olduğuna işaret eder. Yeşil kakaya, barsaklardan geçişi hızlandıran yiyecekler ya da bebeğin gazlı olması neden olabilir. Bebeğin elleri, ayakları ve karnını sıcak tutmak gerekir. Kaka yeşil olmaya devam ediyorsa, kan ve mukus (sümük) var mı diye kakayı incelemek gerekebilir.
Kakanın doğum sonrası günler içinde değişimi:
-yeşil-siyah: Mekonyum adı verilen bebeğin ilk kakasının içinde barsak artıkları yoğun şekilde bulunur. İlk kakası katran şeklinde koyu ve yapışkandır. Gün geçtikçe rengin açılması beklenir.
-yeşil- kahverengi: Bebek, anne sütünü alıp sindirdikçe mekonyum, anne sütü artıklarıyla yer değiştirmeye başlar. Geçiş kakası, 3-7. günler arasında görülür.
-sarı: Doğumdan sonraki ilk haftadan itibaren, anne sütü ile beslenen bebeklerin kakası sarıdır.
-açık kahverengi: Mama ile beslenen bebeklerde, anne sütü alanların kakasından daha koyu ve daha az sıklıkta kaka çıkışı görülür.
Patolojik kaka;
-bebek hala siyah kaka yapıyor (bağırsaklardan kanama olabilir)
-bebek kakası yaparken kırmızı kan damlıyor ya da kakaya kan bulaşıyor (makatta çatlak ya da makatta darlık olabilir)
-bebeğin kakası beyaza yakın renkte açık sarı (safra kesesi ve karaciğer ile ilgili olabilir)
-çok çok sulu(mikrobik ishal..) ya da çok katı kaka (kabızlık?)
-bebek ne yaparsa yapsın, kakasını tek başına yapamıyor (cerrahi sorun olabilir)
Bu gibi sorunlarda, telefon ile değil bizzat gidip doktorunuzla görüşmeli, mümkünse kakasını da yanınızda getirmeli ve gerekirse tetkik ettirmeli ve bebeğinizi muayene ettirmelisiniz.
katID==108) { ?> Yukarıda yazılı olan tüm olaylar gerçekte yaşanmış olup, çocukların yaş ve cinsiyetleri ve olayın seyri hasta mahrumiyeti açısından anlatım sırasında değiştirilmiş olabilir.
