İştahsız çocuk
İŞTAHSIZ ÇOCUK
-Belirli dönemlerde bebek ya da çocukların iştahlarında değişiklikler olması normaldir. Diş çıkarma dönemi ve 2-4 yaş gibi araştırma karıştırma dönemlerinde ya da hastalıklar sırasında çocukların iştahları azalabilir; ama dönemler sonunda çocuğun iştahı normale dönüyor ve persantil eğrisi yaşına uygun gidiyorsa sorun etmeye gerek yok.
-Bazı bebekler doğdukları andan itibaren anne sütü de dahil, beslenmek onlar için bir külfetmiş gibi davranabilirler. Ek besinlere geçildiğinde bazı bebeklerin iştahlarının değiştiği ve ek besinleri tolere edip kilo aldıklarını gözlemlesek de, bir kısmı devamlı iştahsız, 'yemiyor' olmaya devam eder. 'Yemiyor' olması bebek ve çocuktan çok anne baba ve yakın çevre için daha büyük problemdir; çünkü tüm çabalarına rağmen çocuk 'yemiyor'dur ve 'nasıl aç dayanıyor?'dur. Çocuk hep iştahsız ve gerekli tetkikler yapıldıysa, ailede de benzer kişiler varsa besinlerden ne kadarını yiyorsa kaloriyi arttırma yoluna gidilmeli ve zorlanmamalı ve bu durum inatlaşma ve psikolojik sorunlara yol açmamalıdır.
-Herşey yolunda giderken, birdenbire yemez /iştahsız olan çocuğa şüphe ile yaklaşılmalı, hastalıklar yönünden dikkatle sorgulanmalı ve tetkikleri yapılmalıdır. Persantil eğrisinde belirgin kayıplar yaşayan çocuklarda akla en ciddi hastalıklar getirilmeli ve dikkatle tetkik edilmelidir.
İştahsız çocukların, iştahsız olmalarının tıbbi nedenleri olabilir:
-psikolojik : ev, bakıcı, okul değiştirme, anne-baba ayrılığı, yakınların kaybı...
-hastalıklar : çölyak hastalığı, geniz eti, idrar yolu infeksiyonları...
-besin allerjiler/intolerans : laktoz intoleransı, inek sütü alerjisi...
-barsak parazitleri
-ani başlayan iştahsızlıklarda: beyin tümörleri,
İştahsız bebekler için öneriler:
-iştahsız da olsa, bebeğiniz anne sütü alıyor ve tartı alımı da iyi gidiyorsa ilk 6ay anne sütüyle besleyin.
-bebek açken ve keyfi yerindeyken yeni bir besin başlatın,
-her seferinde yeni bir besin deneyin (iki yada fazlası değil) ve her besini 3gün vererek gözlemleyin (3gün kuralı)
-yeni yiyeceği, en sevdiklerinin yanında ya da içinde, azar azar arttırarak sunun. örnek: ıspanak sevmiyorsa ıspanaklı makarna, ıspanaklı yumurta şeklinde...
-tadını değiştirin, bebeğiniz alıştığımız tatları sevmiyor olabilir: yoğurda pekmez ekleyin ya da ekşimiş yoğurt deneyin
-televizyon karşısında yemek yemeğe alıştırmayın,
-kaşıktan hoşlanmıyor olabilir, kendi kendini beslemesine izin verin,
-yemek süresini kısıtlayın, yarım saatten fazla uğraşmayın, devamlı yemek yiyor zorunda kalıyor durumu yaratmayın,
-alternatifler üretmeyin, 'onu yemedi bunu hazırlayım' demeyin
-atıştırmalıkları sınırlayın.
-bir kaşıkta aldığı kaloriyi arttırın: meyveli yoğurt, zeytinyağlı yemek, pekmezli meyve
İştahsız çocuğunuz için öneriler:
-yemeklerde ailece beraber olmaya gayret edin,
-yemekleri evde pişirin, yemeğe katılmasını sağlayın,
-sağlıklı beslenme hakkında konuşun,
-yemeği, ödül ya da ceza olarak kullanmayın,
-sağlıklı yiyecekler hazırlayın, dengeli karışımlar olmasına gayret edin,
-yemek yapma ya da sofraya yardım etmesine izin verin,
-yemekleri eğlenceli şekillerde sunun,
-hazırladığınız yemeği önce kendiniz yeyin ve beğenin,
-yemek aralarında ve yemek sırasında fazla içecek/su tüketmesine izin vermeyin.
-örnek olun,
-porsiyonları sınırlayın, 'aman yeter ki yesin' diye abartmasına izin vermeyin.
istedi diye 3tabak makarna yemesine izin vermeyin.
-taviz vermeyin, hiçbir şey yemedi diye sağlıksız şeyler yemesine izin vermeyin
-zorlamayın
-alternatifler üretmeyin. 'çorba içmedi, bari nutellalı ekmek yesin' derseniz bir süre sonra çocukta 'ilkini yemezsem daha güzel olan ikincisi gelecek' algısını sabitlersiniz, beklentiyi arttırmayın
-iştahsız çocuğunuzu herkese şikayet etmeyin,
-sizin yediğiniz kadar yemesini beklemeyin, beklentinizi makul tutun
-mahallenizdeki en tombul çocuğu /komşunun çocuğunu/ teyzesinin oğlunu örnek alıp kıyaslamayın, ona göre değerlendirmeyin
-iştahsız çocuk takıntınızın, çocuğunuz için sizi sinirlendirecek iyi bir malzeme olmasına izin vermeyin.
-kararlı olun, yemek saatleri dışında yemek hazırlamayın, 'aman çocuğum yesin /emretsin yapayım' diye mutfakta her daim hazır beklemeyin,
-yemeğe oturmadan 10-15 dakika önceden haber verin ki, yapmakta olduğu işini bitirmeye zamanı olsun, size ve yemeğe kızmasın,
-aburcuburlar ile yemekler arasında iştahını kesmeyin, acıkmasına vakit kalsın
Tedavi önerileri
-kaloriyi arttırmak: zeytinyağ eklemek, pekmez eklemek, karışımlar hazırlamak
-vitasure, fantomalt gibi enerji destekleri kullanmak
-yemediklerini, almadıklarını replase etmek: multivitamin, çinko, balık yağı...
İştahsız çocuklardan, eğer persantil eğrilerini takip ediyorlarsa ve şikayetleri de yoksa çok korkmamallıdır.
UNUTMAYIN. İştahsızlıktan ölen çocuk yok.......
