Çocuklarda ishal (diyare)
İshal, dışkı sıklığının artması ve dışkı kıvamının sulu hale gelmesidir. Günde 3kez ile 3günde bir dışkılama normal kabul edilir. Bunun dışında sık sık ve sulu şekilde dışkılamak sayıdan bağımsız olarak ishal kabul edilmelidir.
İshal, farklı nedenlere bağlı olabilir:
-infeksiyöz: en sık ishal nedenidir. Bakteriler, virüsler ve parazitler etken olabilir, bunlar arasında en sık etken virüslerdir....yayılmada en önemli yol kirli ellerdir. (el yıkama) Temiz olmayan su kaynakları ve besinler, bazı evcil hayvanlar ve enfekte yerlerle temas (kirli tuvaleti ellemek, oyuncak havuzları, kirli oyuncaklar, ishalli çocuğun altını temizlemek..) ile de bulaşabilir. Özellikle ellerini ağzına çok sık götüren küçük çocuklarda enfekte olmuş eşyalardan temas (asansör düğmesi, kapı kolu, top havuzları, oyun parkları..) ile bulaşma sık görülür.
-antibiyotik kullanımına bağlı ishal: antibiyotik ile normal barsak florasının yok olmasına bağlı gelişir.
-besin intoleransı /allerjisi
-hastalıklar: laktoz intoleransı, inflamatuar barsak hastalıkları, çölyak hastalığı...
-fazla meyve ve meyve suyu tüketilmesi: özellikle kayısı, üzüm, erik, kavun, karpuz, armut, incir ve sularının tüketimi sonrası barsak hareketliliği artabilir
-Bebeğiniz diş çıkartıyorsa, kaka hafif sulu ve normalden daha sık olabilir; ama ishali olan bir cocuğu diş çıkartıyor diye tanılamadan önce doktora göstermekte ve tetkiklerini yaptırmakta fayda var.
İshalde genel öneriler:
-Sık sık az az beslenme önemli,
-en önemlisi sıvı alımına devam edilmesi ve kaybedilenlerin yerine konması,
-el temizliği,
-başkalarına bulaşmanın engellenmesi, izolasyon, okula göndermeme.
-ishalli çocuğun yakın takibi (idrar miktarı, şuur durumu, yeni eklenen bulgular: kanlı ishal, kusma, ateş...)
Ne zaman doktor?
Bazı ishallerde tetkik yapılması ve sıvı replasmanı gerekebilir:
-kakada kan ve mukus(sümüksü uzantılar) görülmesi,
-şiddetli karın ağrısı,
-yüksek ateş,
-fazla kusma,
-bebek/çocuğun normalden halsiz olması,
-ağızdan besin/sıvı alımının olmaması,
-vücutta sıvı miktarinin azaldığının gözlenmesi:
İdrar miktarında azalma, idrar renginin koyulaşması,
Gözyaşında azalma,
Gözlerde çökme,
Karın derisinin yumuşaması, karının çökmesi
İshalden korunma
-ellerin yıkanması: çocuklara özellikle tuvalet sonrasında el yıkama alışkanlığı mutlaka kazandırılmaya çalışılmalı. Yemek öncesi ellerin yıkanması alışkanlık haline getirilmesi, özellikle parmak emen, tırnak yiyen, diş çıkartma dönemi nedeniyle ellerini sık sık ağzına götüren çocuklar risk altında. Tırnak kesimi sonrasında da el yıkama unutulmamalı
-bilinmeyen kaynaktan su içilmemesi, özellikle bilmediğiniz ülkelerde ... Mümkünse kapalı su tüketilmesi önerilir.
-taze meyve ve sebzelerin bol suda yıkanması, bilinmeyen kaynaktan gelen su ile yıkandıysa kabukların soyulması
-çiğ tüketilen sushi gibi yiyecekleri güvenilir bilindik yerlerde tüketilmesi
-antibiyotik kullanırken probiyotik kullanımı ve ishal diyeti
ilginizi çekebilir:
-kabızlıkta tedavi
-lif nedir?
-besin intoleransı/allerjisi
-bebeklerde normal dışkılama?
-susuz kalma(dehidratasyon)
-probiyotikler-prebiyotikler
-el yıkama
katID==108) { ?> Yukarıda yazılı olan tüm olaylar gerçekte yaşanmış olup, çocukların yaş ve cinsiyetleri ve olayın seyri hasta mahrumiyeti açısından anlatım sırasında değiştirilmiş olabilir.
