Bebek ve çocuklarda gaz
Bebek ve çocuklarda gaz
Bebeklerde gaz-Kolik (infantil kolik, colicum infantum)
Wessel’in 3’ler kuralına göre:
-sağlıklı gelişen 0-3 aylık bir bebekte,
-günde 3saatten fazla süreli,
-haftanın en az 3 günü ve
-en az 3 haftadır süren ve
-bebeğin ağlamasına neden olacak açıklanabilir herhangi bir neden yokken (açlık, uzun süredir değiştirilmemiş bez, iltihap (orta kulak iltihabı, idrar yolu infeksiyonu) gibi...) huzursuzluk ve ağlama durumudur.
Genellikle doğum sonrası 1-2.haftalardan sonra başlar, ailenin ilk çocuğunda ve özellikle erkek çocuklarda görülme olasılığı daha fazladır. Öğleden sonra ve akşam saatlerinde başlama eğilimindedir. Bebek bu dönemde çoğu kez bacaklarını karnına doğru çekerek ya da yay gibi kasılarak yüksek ses ve tiz tonda ağlar. Anneler bu durumu ‘sanki etini koparıyorlar’ ya da ‘tırnağını çekiyorlar’ gibi tarif ederler.
Kolikli bebeklerde genellikle aylık kilo alımı normaldir ve bebek kolik atakları dışında mutlu ve sağlıklı görünümdedir.
Her gaz sancısının kolik olmadığı bilinmelidir. 'Kolik' tanımı bazen aileler ve doktorlar tarafından varolandan daha sık kullanılmaktadır.
Kolik etyolojisinde gıdalara aşırı duyarlılık ve barsak motilite(hareket) bozukluğu gibi teoriler üzerinde durulmakta eşzamanlı psikolojik ve sosyal faktörlerin bu durumu arttırdığı düşünülmektedir.
Bu şikayetlerle bebek doktora başvurduğunda aile ayrıntılı sorgulanmalı ve iyi bir fizik muayene yapılmalıdır. Bebeğin kusmasının olup olmadığı, beslenmesi, emme ve iştah durumu, uyku düzeni, idrar yaparken problem olup olmadığı, dışkılama özellikleri, anne bebek ilişkisi, annenin diyeti ve kullandığı ilaçları konusunda doktora ayrıntılı bilgi verilmelidir. Bebeğin sağlıklı gelişimini gösteren kilo artışı gibi bulgular değerlendirilmeli ve bebeğin muayenesi yapılmalıdır, gerekli görülürse ayırıcı tanıya yönelik tetkikler yapılabilir.
Özellikle inek sütü allerjisi 12 aydan küçük bebeklerin %3’ünde görülür ve kolik ile en sık karışabilen durumlardan biridir. Klasik inek sütü allerjisinde bebekte ishal, kanlı dışkılama, kusma, yemeyi reddetme, ciltte ve yanaklarda egzema tarzı döküntü, büyüme gelişme geriliği, kilo alamama ve hırıltı gibi şikayetler bulunsa da bazen bu şikayetlerin hiçbiri olmadan sadece karın ağrısı da görülebilir.
Gaz sancısı ya da kolik dışında idrar yolu infeksiyonu ve orta kulak iltihabı çocuklarda en sık ağlama ve huzursuzluk nedenlerindendir; ama bebek sürekli mutsuz ve huzursuzdur ve gelişimi ve tartı alımı iyi olmayabilir.
Büyük çocuklarda gaz:
-gaz yapan yiyeceklerin yenmesi: Kuru baklagiller, brokoli, lahana, brüksel lahanası, karnabahar gibi gaz yapan yiyecekler
-asitli-gazlı içeceklerin fazla tüketilmesi
-sakız çiğnemek
-çok fazla meyve suyu icmek
-laktoz intoleransı: varsa laktozsuz süt ya da laktaz enzim kullanılması gaz olasılığını azaltır
-yiyeceklerin hızlı yenmesi
-antibiyotik kullanımı
-çölyak hastalığı
